بانک مرکزی سوئیس


بانک مرکزی سوئیس (SNB) یک بانک مرکزی مستقل است که تحت قانون اساسی کشور و با هدف ارائه بهترین خدمات برای منافع کشور فعالیت می می کند.

.

محتویات [ hide]

1. ریشه های بانک مرکزی سوئیس
  1.1. مالکیت بانک مرکزی سوئیس
  1.2. استقلال بانک مرکزی سوئیس
  1.3. پاسخگویی بانک مرکزی سوئیس
2. ماموریت بانک مرکزی سوئیس
3. ثبات نظام بانکی
4. نمایی از سیستم پارلمانی سوئیس
  4.1. پاسخگویی بانک مرکزی سوئیس
   4.1.1. شورای فدرال
   4.1.2. مجلس فدرال
   4.1.3. به روز رسانی عمومی
  4.2. ساختار نظارتی در بانک مرکزی سوئیس
   4.2.1. شورای بانک
   4.2.2. هیات مدیره
   4.2.3. سایر بخشهای عملیاتی
5. نحوه پیاده سازی سیاستهای پولی بانک سوئیس
  5.1. هدف و سنجش ثبات قیمت
  5.2. پیش بینی تورم
  5.3. تنظیم نرخ بهره
  5.4. استفاده از ذخایر بانکی برای کنترل سطح نقدینگی
 

ریشه های بانک مرکزی سوئیس


بانک مرکزی سوئیس در سال 1906 م. و به موجب قانون فدرال سوئیس دربارة بانک مرکزی تأسیس شد. اهداف و وظایف SNB با قانون بانک مرکزی مصوب 2003 م. شفاف سازی شد.

مالکیت بانک مرکزی سوئیس
بانک مرکزی سوئیس به صورت سهامی عام فعالیت کرده، در بازار سهام سوئیس (SWX) نیز فعالیت می کند؛ اما غالب سهام آن در اختیار بانک های سوئیس است. گردش تعداد سهام محدود به 100000 سهم بوده و هر سهم به طور متوسط CHF250 قیمت دارد که بهای کلی تقریباً معادل 25 میلیون CHF را بالغ می شود. بانک مرکزی سوئیس به عنوان شرکت سهامی به سهامداران خود سود پرداخت می کند اما کل پرداختی به سهامداران نباید از 6% سود ایالات (Cantons) که شامل کنفدراسیون سوئیس است، فراتر رود.
مفهوم ایالت در سوئیس شباهت زیادی به مفهوم ایالت در ایالت متحده آمریکا یا استان های کانادا - ایالت های خودمختار - دارد که در سوئیس در قالب یک کنفدراسیون از اعضا (ایالت) است که اين کشور را تشکیل می دهند. این ایالت ها، شش ایالت کشور سوئیس هستند و قانون اساسی سوئیس تسریع می کند که تمامی مواردی كه خارج از محدوده کنفدراسیون باشد به طور پیش فرض، مواردی که مربوط به ایالت های مستقل باشند قلمداد خواهند شد.
.

استقلال بانک مرکزی سوئیس

استقلال بانک مرکزی سوئیس از مسائل دولت در قانون اساسی و در اعلامیة تأسیس بانک مرکزی سوئیس قید شده است. قانون اساسی، بانک مرکزی را در برابر فشارهای غیرضروری محافظت کرده و از پیروی بانک مرکزی از دولت، از جمله اعضای شورای فدرال جلوگيري می کند. استقلال مالی بانک مرکزی شامل بودجه های عملیاتی و نظارت و کنترل انحصاری بر چرخة پول کشور است. قانون اساسی همچنین مانع اعطای وام به دولت از طرف بانک مرکزی می شود.
به منظور حفاظت اعضای شورای حاکم، نمایندگان بمدت ثابتی در بانک مرکزی خدمت خواهند کرد و جز در صورت ارتکاب جرائم جدی از سمت خود سلب نخواهند شد. به عبارت دیگر، دولت نمی تواند هیچ یک از این اعضا را صرفاً به دلیل این که فرد مذکور به درخواست دولت عمل نکرده، وی را برکنار کند. انتصاب افراد برای مدت ثابت راهکاری معمول است که بسیاری از دولت ها و بانک های مرکزی به منظور حفظ استقلال بانک مرکزی در پیش می گیرند.
.

پاسخگویی بانک مرکزی سوئیس
اقدامات صورت گرفته برای حصول اطمینان از استقلال بانک مرکزی، به معنی عدم پاسخگویی بانک مرکزی نیست. لازم است که بانک مرکزی سوئیس با انتشار گزارش های منظم، وضعیت اقتصادی کشور را برای شورای فدرال تشریح کند. بانک مرکزی سوئیس، گزارش سالیانه ای را نیز تقدیم مجلس فدرال می کند و در آن بر مواردی مانند سیاست های پولی و پیشرفت در ازای اهداف اقتصادی تأکید مي ورزد..
 

ماموریت بانک مرکزی


مأموریت بانک مرکزی سوئیس مشتمل بر مجموعه اهداف اقتصادی است. جدول زیر مشخص کنندة این اهداف اولیه و رؤوس مطالب اهداف مورد انتظار است. .
 

هدف اقتصادی

هدف / انتظارات

ثبات قیمتها

ااهداف کنترل قیمت بر مبنای محدودکردن افزایش شاخص قیمت مصرف کننده به کمتر از 2% در سال اعمال می شوند..

تأمین پول

مأموریت ویژة بانک مرکزی سوئیس در مورد تولید و چاپ اسکناس و ضرب سکه است. واحد پول کشور سوئیس «فرانک سوئیس» است که به سوئیسی نیز خطاب می شود. .

عملیات مالی بدون پول

نقل و انتقالات پولی بین بانک های سوئیس از طریق سیستم بین بانکی از طریق حساب های مرتبط با بانک مرکزی امکان پذیر شده اند..

سرمایه گذاری ذخایر

ب بانک مرکزی سوئیس مسؤول حفظ ذخایر ملی به صورت طلا، ارز و سایر ابزارهای پرداخت بین المللی است. بانک مرکزی سوئیس اطمینان حاصل می کند که چنین پشتوانه ای به مقدار کافی به منظور دخالت های احتمالی در بازار آزاد فارکس و کسب اعتماد برای واحد پول ملی یا دخالت احتمالی در عملیات کلی بازارهای داخلی به منظور تأثیرگذاری بر ارزش فرانک سوئیس در بازارهای فارکس را در اختیار دارد. .

اطلاعات آماری

بانک مرکزی سوئیس اطلاعات شرایط فعلی را جمع آوری کرده و مجموعه گزارش های تحلیلی را که مورد استفاده بانک و دولت است تهیه می کند که کارایی سیاست های پولی واحد پول را ارزیابی كند..

 

ثبات نظام بانکی


بانک سوئیس علاوه بر امور خاص و اهداف ذکر شده در جدول بالا، مسؤولیت بسیار مهمِ حصول اطمینان از ثبات نظام مالی سوئیس را نیز بر عهده دارد. همان گونه که در اعلامیة تأسیس بانک مرکزی آن نیز ذکر شده، بانک مرکزی سوئیس موظف است به گونه ای عمل کند که با تثبیت قیمت ها به عنوان مهمترین روش دستیابی به اهداف خود به بهترین شکل در خدمت منافع کشور باشد.
بانک مرکزی سوئیس به منظور دستیابی به ثبات قیمت ها با همکاری کمیسیون فدرال بانکداری سوئیس (SFBC) فعالیت می کند. SFBC عضوی از بدنة دولت است که زیر نظر کنفدراسیون ولی مستقل از نظارت دولتی عمل می کند.
.

 نمایی از سیستم پارلمانی سوئیس

پیش از پرداختن به نحوة عملکرد بانک ملی سوئیس، داشتن شناخت مختصری از ساختار سیستم دولتی سوئیس ضروری است. باید توجه داشت که هدف از این توضیحات، تشریح مفصل ساختار سیاسی دولت سوئیس نیست و تنها تصویری کلی به منظور شناخت عناصر اداری و درک این که چگونه بانک مرکزی سوئیس به دولت و در نهایت مردم سوئیس پاسخگو است، ارائه می شود.
برای شروع بايد گفت، مجلس فدرال معادل پارلمان سوئیس است و از دو بخش انتخابی تشکیل می شود:
1- شورای ملی: شورای ملی از 200 عضو که توسط مردم انتخاب می شوند، تشکیل شده است. هر کانتون (معادل استان یا ایالت) نمایندگان انتخابی خود را به شورای ملی ارسال می کند. تعداد کرسی ها بستگی به جمعیت کانتون دارد.
2- مجلس نمایندگان: که شامل 46 عضو شورای منتخب است. هر کانتون یک یا دو عضو شورا برای منطقة خود به شورا ارسال می کند.
مجلس فدرال، بزرگترین مقام حاکم در فدراسیون سوئیس است. هر عضو شورای فدرال ناظر بر 7 بخش فدرال که توسط مجلس فدرال انتخاب شده اند، بر یکی از هفت بخش اجرایی فدرال نظام دولتی سوئیس نظارت دارد. هر یک از اعضای شورای فدرال در مقام مقایسه، چگونگي مسؤولیت ها، قابل مقایسه با یک وزیر (Minister) در پارلمان بریتانيا و کانادا یا وزیر (Secretary) در کابینه آمریکا است.

پاسخگویی بانک مرکزی سوئیس
- شورای فدرال
بانک مرکزی سوئیس به طور مرتب با شورای فدرال ملاقات کرده و اطمینان حاصل می کند که این نهاد بلندپایة دولتی کاملاً در جریان عملیات و پیشرفت های بانک قرار دارد.
- مجلس فدرال
بانک مرکزی سوئیس موظف است که برای نهاد بزرگتر شورای فدرال گزارش سالیانه ای که نشان دهندة میزان پیشرفت بانک مرکزی در قبال اهداف پولی تعیین شده باشد، ارائه دهد.
- به روز رسانی عمومی
بانک مرکزی سوئیس موظف است گزارش هایی را آماده كرده، در اختیار عموم قرار دهد. بانک مرکزی موظف است که هر سه ماه عملیات اقتصادی بانک مرکزی و فهرستی از برنامه های بانک مرکزی برای سه ماه آتی را بطور خلاصه در اختیار عموم قرار دهد. این گزارش همچنین شامل خلاصه سیاست های پولی بانک برای سه ماهه بعدی است.
.

ساختار نظارتی در بانک مرکزی سوئیس

بانک مرکزی سوئیس از دو دفتر اولیه که در برن و زوریخ واقع شده اند تشکیل شده است. تشکیلات مربوط به توزیع پول در زوریخ و ژنو قرار دارد و ادارات محلی در شهرهای بازل، لوزان، لوگانو، لوسرن و سن گالن واقع شده اند.
- شورای بانک
اولین نهاد نظارتی یعنی شورای بانک، از یازده عضو تشکیل شده است که شورای فدرال، شش نفر از این عده از جمله مدیر بانک و معاون مدیر بانک را تعيين مي كند. پنج عضو دیگر طی جلسه سالیانه سهامداران انتخاب می شوند.


- هیأت مدیره
هیأت مدیره شامل سطح بالای نظارتی بانک مرکزی سوئیس می شود. این هیأت، مسؤولیت کامل هدایت سیاست های پولی بانک و برنامه ریزی راهبردی کلی بانک مرکزی را بر عهده دارد. اعضای هیأت مدیرة بانک مرکزی توسط شورای فدرال و بمدت شش سال تعیین می شوند که ممکن است در انتهای مدت خدمت خود دوباره دورة خدمت آنها تمدید شود.
- سایر بخش های عملیاتی:
بانک مرکزی سوئیس به سه بخش ديگر (بخش یک، بخش دو و بخش سه) تقسيم مي شود. بخش یک و بخش سه در زوریخ و بخش دو در برن واقع شده اند. هر یک از این بخش ها مسؤولیت های مختلفی دارند.
- بخش یک: امور بین المللی، اقتصادی، حقوقی، منابع انسانی و ارتباطات.
- بخش دو: صندوق پول و امور مالی، چشم انداز ثبات مالی و امنیت.
- بخش سه: بازار پول و بازار ارزها، مدیریت دارایی، مدیریت ریسک، عملیات مالی و فناوری اطلاعات.
بانک سوئیس از اول ژانویه 2007 م. حدود 350 نفر کارمند برای انجام امور مختلف استخدام کرده است.
 

نحوه پیاده سازی سیاستهای پولی بانک سوئیس


بانک سوئیس سیاست های پولی مشتمل را در سه زمینة حیاتی دنبال می کند:
1- تعریف و پذیرش ثبات قیمت و اهداف ثبات.
2- به کارگیری برآورد تورم برای تعیین تصمیمات مرتبط با سیاست های پولی.
3- استفاده از نرخ بهرة پیشنهادی بین بانکی لندن (LIBOR) سه ماهه به عنوان مرجع تنظیم نرخ بهره.
هدف و سنجش ثبات قیمت
بر خلاف آن عده از حوزه های نظارتي و حقوقي که نرخ هدف تورم را به عنوان معیار انتخاب موفقیت سیاست های پولی مدنظر قرار می دهند، بانک مرکزی سوئیس، ثبات قیمت ها را به عنوان اولین نیازمندی برای این امر در نظر مي گيرد. اين بانک، به منظور تعیین ثبات قیمت، سطح هدفی را بر مبنای شاخص قیمت مصرف-کننده (CPI) در نظر گرفته است که مشخص کند بانک مرکزی تا چه اندازه در اجرای سیاست های پولی خود موفق بوده است. در این صورت مأموریت بانک محدودسازی افزایش سال به سال CPI به میزان 2% یا کمتر در هر سال است.

پیش بینی تورم
با وجودی که بانک مرکزی سوئیس نرخ بهره هدف تعریف شده ای ندارد؛ اما از این نرخ به عنوان شاخص شرایط اقتصادی آینده استفاده می کند. بانک مرکزی بويژه از برآورد تورم و اطلاعات حاصل از آن برای تغییراتی در سیاست های پولی متناسب با اهداف تعیین شده برای CPI استفاده مي كند.
بانک مرکزی سوئیس برمبنای برآورد تورم می تواند تعیین کند که سیاست انبساط یا انقباض کدام یک بهترین راهکار برای حفظ CPI در محدودة قابل قبول است. باید توجه داشت که گرچه بانک مرکزی سوئیس ممکن است پیش بینی تورم را مد نظر قرار دهد اما هیچ گونه حکم یا مسؤولیتی در قبال دستیابی به سطح تورم خاصی ندارد. برای بانک مرکزی سوئیس فقط اهداف شاخص قیمت مصرف کننده به عنوان مسؤولیت لازم الاجرا تلقی می¬شود.
تنظیم نرخ بهره
بانک مرکزی سوئیس از توان خود برای تأثيرگذاري بر نرخ بهره و اجرای سیاست های پولی خود استفاده می کند. این امر شباهت بسیاری به نحوة عملکرد بسیاری از بانک های مرکزی دیگر از جمله خزانه داری فدرال ایالات متحده و بانک مرکزی انگلستان دارد که از امکانات بازار آزاد برای تأثیرگذاری بر نرخ بهره استفاده می کنند.
اما نحوة عملکرد بانک مرکزی سوئیس تفاوت هایی نیز با با این بانک ها دارد؛ از جمله این که بانک مرکزی سوئیس مستقیماً نرخ بهره ای تعیین نمی کند. بانک انگلستان و صندوق خزانه داری فدرال به اقتضای شرایط اقتصادی خود در عملیات بازار آزاد کاملاً فعال است. صندوق فدرال، نرخ بهره را برای برنامة تسهيلات تنزيل (Discount Window) تعیین می کند؛ یکی از ابزارهای سیستم پولی که معمولاً تحت کنترل بانک های مرکزی است و بر اساس آن بانک مرکزی به بانک ها و نهادهای مالی به منظور رفع نیازها و کمبودهای نقدینگی ناشی از اشکال در مبادلات داخلی یا خارجی بانک یا نهاد مالی وام های عمدتاً کوتاه مدت عرضه می کند و بانک مرکزی انگلستان نرخ بهره را برای وام های کوتاه اعطلايي به بانک های بازرگانی معین می کند.
در هر دو حالت، تعیین این نرخ های تعیین کنندة شرایط بازار، پیامی به بازار و روابط بین بانکی مخابره می کند بر این اساس نرخ های تجاری تعیین می شوند. روند کاری بانک مرکزی سوئیس متفاوت با این رویه ها است و کاملاً وابسته به عملیات بازار آزاد می باشد تا فرانک سوئیس را در بازارهای ارزهای بین المللی و فشارهای عرضه و تقاضا مدیریت کند.
روند عملکرد بانک مرکزی سوئیس برای اجرای سیاست های پولی خود همیشه به این شکل نبوده است. از سال 1999 بانک مرکزی سوئیس تصمیم گرفت که انعطاف بیشتری در قبال مقابله با تغییرات اقتصادی داشته باشد، بدون این که مجبور باشد سیاست های پولی خود را به منظور عکس العمل نشان دادن در برابر شرایط متغیر بازار به شکل علنی تغییر دهد. در همان زمان بود که بانک مرکزی سوئیس نرخ سه ماهه LIBOR - نرخ بهره پیشنهادی بین بانکی لندن – را برای تنظیم نرخ بهره در نظام اقتصادی سوئیس اعمال کرد. LIBOR نرخ بهره ای است که مطابق با آن بودجه در بازار بین بانکی لندن معامله می شود. پیش بینی سه ماهه، زمان کافی در اختیار بانک مرکزی قرار می دهد که با خرید و فروش فرانک در معاملات مخزن (Repo Transaction) بر نرخ معاملات فعلی فرانک بر ارائه فرانک در بازار آزاد کنترل و نظارت داشته باشد.
.

استفاده از ذخایر بانکی برای کنترل سطح نقدینگی
بانک مرکزی سوئیس علاوه بر استفاده از معاملات مخزن برای کنترل نقدینگی در سیستم اقتصادی کشور، می تواند با استفاده از تعیین میزان اعتباری که بانک ها باید به صورت ذخیره در اختیار داشته باشند نیز تأثیر گذارد. این ذخایر می توانند به شکل سکه، اسکناس و یا سپرده دیداری (Sight Deposit) باشند.
بانک مرکزی سوئیس نیازمندی های لازم برای ارزش گذاری ذخایر را بر مبنای درصدی از دارایی های هریک از بانک های تجاری محاسبه می کند. حداکثر مقدار ذخیره تعیین شده بانک مورد نظر می تواند 4% کل دارایی آن بانک باشد.
.
 

لينكهاي مرتبط


سیاست پولی و نقش بانک مرکزی
 
فهرست برنامه هاي2008 ، انجمن بانك ملي سوئيس
 

مراجع


  1- وب سايت بانك ملي سوئيس

2-كميسيون بانك فدرال سوئيس